Asset Publisher Asset Publisher

Miłek wiosenny – adonis muraw stepowych pradoliny Wisły

10.04.2015 | R. Wiesiołek

Fot. Ryszard Wiesiołek.jpg

Wg mitologii greckiej Ares nasłał na Adonisa wielkiego odyńca. Dzik zabił młodzieńca, kłem rozdzierając mu udo. Z kropli krwi, które padły na ziemię, wyrosły kwiaty – adonisy (inaczej miłek).

Miłek kwitnie głównie w kwietniu i maju. W tym roku w rezerwacie Zbocza Płutowskie, gdzie występuje
w pradolinie Wisły, na terenie Nadleśnictwa Toruń zakwitł z początkiem kwietnia.

Chłodna aura w czasie przeglądu rezerwatu nie sprzyjała rozwinięciu kwiatów. Kwiat o średnicy 3 – 8 cm i złotożółtych, lśniących 10-20 płatkach, umiejscowiony na szczycie łodygi i pędów bocznych. Roślina osiągająca 20 - 40 cm wysokości o gładkiej, prostej łodydze pokrytej w dolnej części brązowymi łuskami. Liście odziomkowe oraz dolnej partii łodygi krótkie
i łuskowate o brunatnej barwie. Pozostałe liście, żywo zielone, pierzasto złożone, podzielone na bardzo wąskie łatki (przypominają nieco liście pospolitego rumianku).

Miłek wiosenny jest gatunkiem charakterystycznym dla muraw kserotermicznych (ciepło- i światłolubne zbiorowiska trawiaste o charakterze stepowym)Wyżyny Lubelskiej i Małopolskiejoraz Pomorza, gdzie występuje lokalnie, wyspowo na stokach dolin rzecznych. W południowo - wschodniej Europie występuje w zwartym zasięgu, aż po Ural. W pozostałej części kontynentu, tak jak w Polsce występuje wyspowo.
Z uwagi na rzadkość jego występowania u nas, gatunek jest pod ochroną ścisłą.

Miłek jest rośliną zagrożoną przez pozyskiwanie go w dużej ilości na potrzeby przemysłu farmaceutycznego.Kwitnące ziele stanowi surowiec zielarski (obecnie tylko z upraw) i ma zastosowanie w lekkich i średnio ciężkich przypadkach zaburzeń czynności serca oraz jako składnik preparatów moczopędnych
i uspokajających. Bywa również zrywany do celów ozdobnych. Dużym zagrożeniem jest zmiana warunków wzrostu poprzez zarastanie przez roślinność krzewiastą w procesie naturalnej sukcesji. Stosuje się wobec tego zjawiska aktywną ochronę poprzez umiarkowany wypas owiec. Cała roślina jest trująca.